Hoe ziet je boekenkast eruit?
‍Als in een droom. We wonen in een loft met twee gigantische boekenkasten van 5 meter hoog. Ze zijn zo groot, dat ik van vrienden en familie oude boeken gedoneerd heb gekregen om alle planken te vullen. De boeken staan zo veel mogelijk per auteur bij elkaar, het liefst ook op gelijke grootte, zodat de kamer niet al te druk oogt. Vroeger zette ik nog regelmatig boeken in de straatbibliotheekjes, omdat mijn kast te vol was, maar voorlopig heb ik zelf weer ruimte zat.
‍
‍We kennen je natuurlijk vooral van nieuws en actualiteiten en van spannende programma’s als Wie is de Mol?. Sluiten de boeken die je leest daar ook op aan?
‍Voor mijn werk als journalist lees ik al dagelijks heel veel non-fictie-teksten: interviews, analyses, achtergrondartikelen. Dus kies ik ervoor om in mijn vrije tijd te ontspannen met fictie: me te laten meeslepen door fantasie en verbeelding. En ja, ik ben ook dol op (goed geschreven) spannende boeken! Ik vind het heerlijk om me te verliezen in een whodunnit en dan mee te puzzelen als lezer. Ik heb er de afgelopen tientallen jaren al zoveel verslonden, dat een thrillerauteur van goede huize moet komen wil degene mij nog kunnen verrassen haha!

Je hebt al tientallen luisterboeken ingesproken en werd dit jaar zelfs uitgeroepen tot de beste voorlezer van het land. Luister je zelf ook veel boeken?
‍Ik luister af en toe boeken, vooral in de auto en tijdens wandelingen.
‍

Bij een luisterboek is de tekst van de auteur leidend - en laat ik me meevoeren op het ritme en de melodie van de zinnen.

‍
Heb je zelf een favoriete spreker?
‍De stem van Gijs Scholten van Aschat vind ik heerlijk om naar te luisteren. Maar er zijn zoveel meer prachtige stemmen, ik kan daar moeilijk tussen kiezen. Bovendien kom ik al deze mensen regelmatig tegen bij de luisterboeken-studio’s, ik wil niemand vergeten…

Is het inspreken van een luisterboek qua stemgebruik heel anders dan bij presenteren?
‍Absoluut. Het is een totaal andere tak van sport. Er is al een groot verschil tussen het presenteren van EenVandaag en Wie is de Mol? - waar ik nog grotendeels de teksten zelf schrijf. Bij een luisterboek is de tekst van de auteur leidend - en laat ik me meevoeren op het ritme en de melodie van de zinnen. Ik kruip met veel plezier in de huid van de karakters, hoe complexer een personage, des te leuker voor mij om me in te leven haha. Je mag boos zijn- of intens verdrietig, de meest vreselijke woorden schreeuwen of fluisteren, heerlijk.

Hoe ziet het proces van luisterboeken opnemen eruit?
‍Vroeger las ik het boek eerst thuis, daarna ging ik naar de studio voor het echte werk. Tegenwoordig heb ik daar geen tijd meer voor. Zo nodig doe ik wel wat research (ik check de uitspraak van namen, plaatsen) - maar daarna ga ik blanco de studio in. Ik lees maximaal vier uur achter elkaar voor -zo’n zeventig pagina’s - met af en toe een pauze. Daarna is mijn concentratie voor even op en heb ik frisse lucht nodig. Ik zit alleen in de studio - zonder regisseur - en markeer op een computer de fouten die maak - althans de fouten waar ik me bewust van ben. Vervolgens worden de audiotracks door een editor onder handen genomen - en door iemand nageluisterd. Die persoon haalt er ook nog fouten uit, die ik later dan weer corrigeer.
‍

Wij voorlezers worden ‘gecast’ - je zult mij niet zo snel een boek horen voorlezen waar een jonge vrouw de hoofdpersoon is.

‍

Is het nodig om zelf veel affiniteit te hebben met een boek om het goed in te kunnen spreken? Sla je ook wel eens boeken af?
‍Ik heb zeker wel eens boeken afgewezen, omdat ik de teksten abominabel slecht vond. De dialogen waren zo onnatuurlijk, de zinnen zo krom, ik kon er niets mee. Maar dat gebeurt maar heel af en toe. Over het algemeen weet de luisterboekenproducent heel goed welke boeken bij mij passen en welke niet. Wij voorlezers worden ‘gecast’ - je zult mij niet zo snel een boek horen voorlezen waar een jonge vrouw de hoofdpersoon is.

Welk boek dat je hebt ingesproken is je favoriet?
‍Lastige vraag! Ik vond Poubelle van Pieter Waterdrinker heel fijn, omdat de hoofdpersoon een hypocriete politicus is, die langzaam ontspoord, ontvoerd wordt en in een soort hallucinerende koortsdroom terecht komt, dat was te gek om te doen. Ik kon me helemaal laten gaan.
‍
Welk boek had je zelf graag ingesproken?
‍Ik ben een liefhebber van Stephen King. Graag zou ik nog wat boeken van hem inspreken.

Komen er binnenkort nog nieuwe audioboeken uit die je hebt ingesproken?
‍Zeker. Ik lees jaarlijks zo’n zes boeken voor, het is inmiddels een hele stapel, en ik hoop daar nog heel lang mee door te gaan. De laatste titel die ik heb mogen voorlezen, is Het mysterie van de mens van Yuval Noah Harari. Eigenlijk zijn boek Sapiens, maar dan voor jongeren. Heel interessant en toegankelijk geschreven, een aanrader - als boek vooral - want er zitten prachtige illustraties bij, dat is toch wat lastig om te zien bij een audio-boek haha.

‍

Ik heb het boek regelmatig even moeten wegleggen, om bij te komen. Het is soms te veel.

‍
Wat ben je zelf momenteel aan het lezen?
Op aarde schitteren we even van Ocean Vuong. Een indringend boek, heel poëtisch en fragmentarisch geschreven. Alsof er geen conventies zijn, springt de schrijver ogenschijnlijk van de hak op de tak. Maar alle scenes bij elkaar vormen een buitengewone brief van een zoon aan een moeder die niet lezen kan. Ik zit te genieten.
‍
Als er één boek is dat mensen volgens jou zouden moeten lezen, welk boek is dat dan?
Een klein leven van ‍Hanna Yanagihara. Een intense, rauwe roman over liefde, vriendschap en een gruwelijk trauma. Ik heb het boek regelmatig even moeten wegleggen, om bij te komen. Het is soms te veel. Maar de schrijfster heeft zich bijzonder knap ingeleefd in de vier (homoseksuele) hoofdpersonen, ze neemt je helemaal mee in hun levens. Het boek raakte me diep. Ik heb dikke tranen gelaten - en dat overkomt me niet vaak. Een pittig boek.

‍Wat zijn verder je all-time-favorites?

Tom Lanoye - Sprakeloos
‍Lanoye is een taalvirtuoos - vrijwel al zijn boeken zijn fantastisch. Hij is ontzettend creatief met woorden, kan met een paar pennenstreken een karakter neerzetten alsof je degene al jaren kent. Zijn omschrijvingen zijn grappig, liefdevol maar ook meedogenloos. Een diep-menselijk portret van een moeder, die langzaam aftakelt.

‍Nino Haratischwili - Het achtste leven
‍Vuistdik epos dat leest als een trein. De lotgevallen van acht generaties uit een Georgische familie - tijdens turbulente momenten van de geschiedenis van het land.

‍Alex Schulman - De overlevenden
‍Drie broers keren terug naar het vakantiehuis van hun familie, waar ooit een tragedie plaatsvond die de hele familie getekend heeft. Wat er precies gebeurd is, wordt heel langzaam duidelijk. Mooi opgebouwd verhaal.
‍

‘De rat van Amsterdam’ is een zedenschets van onze tijd, een venijnig portret van een hypocriete en narcistische elite.

‍‍
Pieter Waterdrinker - De rat van Amsterdam
‍Waterdrinker was lang correspondent in Rusland. Misschien verklaart dat zijn genadeloos scherpe blik op onze samenleving - hij heeft er wat afstand van kunnen nemen. De rat van Amsterdam is een zedenschets van onze tijd, een venijnig portret van een hypocriete en narcistische elite.

‍John Boyne- Een ladder naar de hemel
‍Wat als je geen talent hebt, maar wel heel graag schrijver wil worden? Maurice Swift is ambitieus en snakt naar succes - en ontziet niets en niemand om dat te bereiken. Hij gaat letterlijk over lijken. De auteur volgt het duivelse karakter vanuit verschillende perspectieven - een feest om te lezen.

‍Stephen King- 22-11-1963
‍De fantasie van Stephen King kent geen grenzen. Hij neemt je steeds weer mee naar een universum waar het onmogelijk mogelijk wordt. Wat als je het verleden zou kunnen veranderen? Wat als John F. Kennedy niet vermoord zou zijn? Het resultaat is zo spannend, dat je er pas later achter komt dat je eigenlijk ook een prachtig liefdesverhaal aan het lezen bent. Een diepe buiging voor deze hedendaagse klassieker.

‍

Had bovenaan de bestsellerlijsten moeten staan. On-Nederlands goed geschreven.

‍
‍Waar moet een goed boek voor jou aan voldoen?
‍Een goed boek verrast me. Vanwege het origineel taalgebruik, de bijzondere karakters of een onverwachte plottwist.

Welke verborgen parel(s) zou je mensen willen aanraden?
‍De afwezigen van Lieke Kézér. Een bekroond debuut - dus niet helemaal ‘verborgen’ maar desalniettemin had het bovenaan de bestsellerlijsten moeten staan. On-Nederlands goed geschreven, ontroerend verhaal over opgroeien in een disfunctioneel gezin. Moeiteloos springt Kézér door de tijd en wisselt ze van perspectief. Zo mooi gedaan.

Zijn er boeken die je leven of je kijk op je leven veranderd hebben of die op een andere manier enorm veel indruk hebben gemaakt?
‍De wereld volgens Garp van John Irving. Op de middelbare school had ik al behoorlijke wat taaie literatuur gelezen voor de lijst, toen mijn docent Engels dit boek in mijn handen duwde. Ik vond het gruwelijk dik en had er eigenlijk geen zin in. Maar er ging een wereld voor me open. Een bonte stoet paradijsvogels spatte van de pagina’s af: mensen die stuk voor stuk afweken van de norm en hun weg in het Amerika van de jaren 60 en 70 probeerden te vinden. Een bruisende kennismaking met literatuur zoals ik die nog nooit gelezen had, een feest. Ik ontdekte dat er heus wel een plek is op deze aarde voor mensen die anders durven te zijn en hun eigen keuzes willen maken, los van conventies. John Irving ben ik blijven lezen. Inmiddels heb ik hem twee keer mogen interviewen en heeft hij een speciaal plekje in mijn hart.

Heb je zelf de ambitie om ooit nog een boek te schrijven?
‍Soms lees je boeken die wat minder goed geschreven zijn: dan verbeeld ik mezelf dat ik het beter gedaan zou hebben, dan zie ik mezelf dagenlang betere teksten componeren. Maar eerlijk gezegd ben ik nooit verder gekomen dan een kort verhaal. Ik zeg nooit ‘nooit’, maar ik hoop dan wel op een goede uitgever en redacteur die me scherp houden - en me de tijd geven om iets moois te maken. Wie weet, ooit…

‍Van welke inspirerende Belg(en) of Nederlander(s) zou jij graag boekentips willen krijgen?
‍Simone Atangana Bekono. Schrijfster van Confrontaties, een hedendaagse klassieker.

‍

–––––––––––––––––

Bekijk hier alle door Rik van de Westelaken aanbevolen boeken.

Volg Rik op Instagram, Twitter of Facebook.